ارزیابی روش‌های مختلف درون‌یابی به‌منظور تخمین و پهنه‌بندی متغییرهای بارش در اراضی کشاورزی شهرستان آق‌قلا جهت کشت دیم غلات پاییزه

تعیین تغییرات مکانی بارش در اراضی کشاورزی بطور ویژه‌ای حایز اهمیت است. بدین منظور توزیع مکانی بارش در اراضی کشاورزی شهرستان آق‌قلا بوسیله 18 روش-مدل درون‌یابی قطعی و زمین‌آماری مانند وزن‌دهی معکوس فاصله، تابع پایه شعاعی، چندجمله‌ای موضعی، کریجینگ معمولی و کریجینگ عام، مورد ارزیابی قرار گرفت. معیار ارزیابی در این پژوهش، ریشه دوم میانگین مربعات باقی‌مانده (RMSE) و انحراف استاندارد عمومی (GSD)، با استفاده از روش اعتبارسنجی متقابل بود. نتایج ارزیابی‌ها نشان داد که روش چند جمله‌ای موضعی (درجه 1 و 2) بهترین الگو برای تخمین همه متغیرهای بارش به جز بارش بهاره و بارش خرداد ماه می‌باشد. زیرا این روش دارای بیشترین دقت و کمترین خطا بود. تجزیه و تحلیل نیم‌تغییر‌نماها نشان داد که متغیرهای بارش سالانه و خرداد ماه با مدل نمایی و بارش‌های پاییزه، بهاره و اردیبهشت ماه با مدل کروی بهترین برازش را دارند. نقشه‌های نهایی نشان داد که میزان بارش‌های سالانه، پاییزه و خرداد ماه در اراضی شمالی کمتر از مناطق جنوبی است. در این مطالعه مشخص شد که حدود 62/65 درصد از اراضی کشاورزی دارای بارش سالانه بین 300 تا 400 میلی‌متر می‌باشند. هم‌چنین دامنه تغییرات بارش پاییزه در این منطقه بین 11/101 تا 08/166 میلی‌متر مشاهده شد. نتایج نشان داد که همانند تامین نیازهای دمایی، نیاز رطوبتی سالانه و پاییزه گیاهان دیم رایج مثل گندم و جو در این منطقه نیز تامین می‌شود، اما از نظر میزان بارش بهاره و خرداد ماه این مقادیر ناکافی است.